Kamica żółciowa – jak ustrzec się przed operacją

Kamica żółciowa jest chorobą, która dotyka zarówno mieszkańców krajów rozwijających się, jak i wysoko rozwiniętych. Choroba spotyka ludzi w różnym wieku, ale jest tak rozpowszechniona, że jej leczenie zazwyczaj przebiega bez większych zakłóceń.

Czynniki ryzyka i przyczyny kamicy żółciowej

Kamica żółciowa to choroba, która polega na zaburzonej pracy pęcherzyka żółciowego. Zazwyczaj wydziela on żółć, która w normalnych warunkach rozpuszcza wszystkie zbędne substancje, a następnie usuwa je z organizmu. W przypadku stanu patologicznego tworzą się w pęcherzyku rozmaite złogi przypominające strukturą niewielki kamyki, stąd też nazwa choroby.
 
Istnieją trzy najważniejsze rodzaje złogów, które mogą tworzyć się w pęcherzyku żółciowym i występują w nich najczęściej. Pierwszy z nich to rodzaj cholesterolowy, w przypadku którego głównym budulcem złogów jest odkładający się cholesterol. Jak można się spodziewać, atakuje on głównie kraje wysoko rozwinięte, których mieszkańcy charakteryzują się wysokim poziomem cholesterolu w organizmie. Drugi rodzaj to złogi barwnikowe, które są typowe dla krajów słabo rozwiniętych i tworzą się przede wszystkim na bazie barwników żółciowych. Oczywiście, najpopularniejszym rodzajem są złogi mieszane, czyli połączenie dwóch wcześniejszych rodzajów. Takie złogi występują u ludzi bez względu na miejsce zamieszkania i są najczęstszą odmianą atakującą chorych.
 
Nie istnieją bezpośrednie przyczyny powstawania kamicy żółciowej – zwykle jest to po prostu schorzenie, które oznacza zaburzenie rytmu pracy pęcherzyka żółciowego. Istnieje jednak grupa osób, która jest bardziej narażona na możliwość wystąpienia kamicy żółciowej. Do osób tych należą przede wszystkim osoby starsze, których pęcherzyk żółciowy może wykazywać nieprawidłowe działanie związane z wiekiem narządów. Szacuje się, że na kamicę żółciową częściej zapadają kobiety, a co więcej, jej prawdopodobieństwo rośnie wraz z liczbą ciąż, bowiem wytwarzanie żółci związane jest ze zmianami hormonalnymi w organizmie. Istnieją też pewne przesłanki, które pozwalają wnioskować, iż kamica żółciowa występuje w charakterze choroby genetycznej, a jej możliwość wystąpienia jest bezpośrednio związana z bliskim pokrewieństwem między chorym, a resztą rodziny.
 
Do wystąpienia kamicy żółciowej mogą przykładać się również inne czynniki, na przykład stany pooperacyjne, związane z zabiegami na układzie pokarmowym, jak również długotrwałe infekcje wątroby i dróg żółciowych. Możliwość zachorowania wzrasta u chorych na mukowiscydozę, jak również u osób, które bardzo szybko straciły na wadze i nie spożywają odpowiedniej ilości pokarmu przez dłuższy czas.

Objawy i diagnostyka kamicy żółciowej

Kamica żółciowa daje zwykle trzy podstawowe objawy, które same w sobie wskazują na to, że pojawiła się ona w organizmie. Objawy te zwane są tzw. triadą Charcota, od nazwiska lekarza, który po raz pierwszy opisał konkretne objawy ostrego zapalenia pęcherzyka żółciowego. Do objawów tych należy bardzo silny ból w nadbrzuszu, pojawiający się nagle, ostry, a także promieniujący – zazwyczaj w górę ciała, w obrębie łopatek. Dodatkowo, do objawów kamicy żółciowej wlicza się również pojawienie się żółtaczki mechanicznej, co jest związane z zaburzonym działaniem organów i wydzielaniem żółci, jak również dreszcze oraz gorączkę. Dodatkowo występować mogą wymioty, które dla chorego mogą oznaczać ustąpienie objawów na pewien okres.
 
Na tej podstawie lekarze zazwyczaj są w stanie określić, że organizm został zaatakowany przez kamicę żółciową. Rozróżnia się dwa rodzaje kamicy żółciowej: pęcherzykową, która objawia się pojawieniem złogów w pęcherzyku żółciowym, i przewodową, czyli taką, gdzie złogi przeszły już do przewodów żółciowych. W tym drugim przypadku oznacza to albo znaczne postępowanie choroby, albo niewielki rozmiar złogów, prowadzący do tego, że mogły one zostać spłukane do przewodów żółciowych. Badaniem potwierdzającym kamicę żółciową jest badanie USG okolic pęcherzyka żółciowego.
 

 

Leczenie kamicy żółciowej

Kamica żółciowa może być leczona na kilka sposobów, zależnie od stanu chorego. Często wykonuje się zabiegi chirurgiczne, które polegają na usunięciu całego pęcherzyka żółciowego wraz z kamieniami. Zazwyczaj pozwala to na szybkie ustąpienie objawów i brak ich nawrotów. Czasami takie badania wykonuje się bez pełnego cięcia, a jedynie metodą laparoskopową. Jeśli kamienie znajdują się w przewodach żółciowych, wskazane jest wykonanie zabiegu endoskopowego, który pozwala na ich usunięcie i przywrócenie sprawności organów.
 
Często stosowanym trybem leczenia w lżejszych przypadkach jest wprowadzenie odpowiedniej diety, zwanej również dietą wątrobową. Nierzadko chory musi być na niej również po zabiegach operacyjnych.
 
Niekiedy, aczkolwiek coraz częściej, wykonuje się również leczenie farmakologiczne. Polega ono przede wszystkim na próbach rozpuszczenia kamieni żółciowych za pomocą dostępnych leków, przy wsparciu antybiotykoterapii oraz leków rozkurczowych. Takie leczenie skuteczne jest zazwyczaj w około połowie przypadków i jest wykonywane u osób, które nie chcą zgodzić się na zabieg, nie kwalifikują się do niego, albo których stan jest na tyle lekki, że operacja nie jest konieczna.
 
 

Artykuł napisany we współpracy z portalem gastryczne.pl