Nadchodzi wieczór, kładziesz się do łóżka i zasypiasz na kolejnych 6-8 godzin. Rankiem wstajesz i… nadal jesteś niewyspany. Jeszcze gorzej, jeśli przez długi czas nie udaje Ci się zasnąć a potem wstajesz po zaledwie kilku godzinach płytkiego i męczącego snu. Całymi dniami snujesz się zmęczony po domu i marzysz o tym, aby wreszcie porządnie wypocząć. A może jednorodny sen nie jest dla Ciebie? Może lepszym rozwiązaniem byłoby podzielenie snu na kilka krótszych drzemek? Czy w ogóle można sen podzielić na kilka części i być wypoczętym?
Sen monofazowy – co to takiego?
Snem monofazowym nazywamy wielogodzinny sen odbywający się raz na dobę. W ten sposób śpi większość ludzi. Po 6-8 godzinach snu przeznaczonego na regenerację budzą się wypoczęci i gotowi do podejmowania kolejnych wyzwań. Tego typu sen jest najczęściej spotykany, ale nie oznacza to, że jest on jedyną możliwą formą dobrego spania. Innym rodzajem snu jest sen polifazowy, z którego dobrodziejstw czerpie coraz więcej osób.
Sen polifazowy – co to takiego?
W populacji ludzkiej jest wiele osób, którym nie wystarcza jednorodny, wielogodzinny sen. Aby móc dobrze funkcjonować i wypełniać swoje codzienne obowiązki potrzebują oni krótkiej drzemki w środku dnia. Taki, podzielony, sen to sen polifazowy. Wielu naukowców zajmowało się tematyką snu polifazowego. Podczas badań okazało się, że kilka krótkich drzemek może zastąpić długi, nocny sen. Krótkie drzemki powtarzane regularnie powodują, że organizm regeneruje się znacznie szybciej. Nierzadko czas odpoczynku skraca się z 8 do 3-4 godzin. To spora oszczędność czasu, pozwalająca na zwiększenie wydajności w działaniach podejmowanych każdego dnia.
Rodzaje snu polifazowego
W zależności od rozkładu snu nocnego oraz drzemek zostało wydzielonych kilka rodzajów snu polifazowego.
- Bifazowy (dwufazowo) – raz w nocy śpimy około 6 godzin, w ciągu dnia drzemka 20-30 minut,
- Everyman – w nocy śpimy około 4 godzin i trzy drzemki w ciągu dnia po 30 minut,
- Dymaxion – czterofazowo – raz w nocy śpimy 3 godziny i 3 razy dziennie w ciągu dnia po 20 minut lub w cyklu w odstępach 6 godzin po 30 minut.
- Uberman – sześciofazowo – co 4 godziny poddajemy się drzemce 20-30-minutowej.
Sen polifazowy – dla kogo?
Sen polifazowy występuje w sposób naturalny u małych dzieci. Organizm samodzielnie ustala idealny zestaw drzemek dla młodego organizmu. Z upływem czasu wraz z socjalizacją młodego człowieka konieczne staje się usystematyzowanie snu – w przedszkolu jest to sen nocny oraz krótka drzemka, a w wieku szkolnym i późniejszym najczęściej sen polifazowy przechodzi w sen monofazowy i tak pozostaje do końca życia. W przypadku większości osób nie ma możliwości ucinania sobie drzemki w ciągu dnia, aczkolwiek są także sytuacje, kiedy warto korzystać z zalet snu polifazowego. Sen tego rodzaju doskonale sprawdza się w przypadku młodych mam – dzięki drzemkom w ciągu dnia są one bardziej wypoczęte po nieprzespanych nocach. Sen polifazowy to także świetne rozwiązanie dla osób pracujących w zawodach o nienormowanym czasie pracy. Dzięki półgodzinnej drzemce ich organizm regeneruje się i mogą wypełniać swoje zadania bardziej efektywnie. Kolejną grupą osób, która często korzysta z zalet snu polifazowego są seniorzy, u których z wiekiem następuje skrócenie skraca nocnego snu, co powoduje zmęczenie w ciągu dnia. Jedna lub kilka krótkich drzemek poprawiają ich samopoczucie i dodają sił do działania.
Sen polifazowy – ze specjalnym przeznaczeniem
Badania nad snem odbywają się od wielu dziesięcioleci. Wśród nich są także dotyczące snu polifazowego. Naukowcy od lat próbują ustalić jaki system snu jest najlepszy dla człowieka. Podczas przeprowadzanych badań okazało się, że sen sześciofazowy to idealne rozwiązanie dla żołnierzy podczas akcji wojennych. Pozwala on na odpowiednią regenerację organizmu, przy czym ogranicza czas spania do minimum, co zmniejsza ryzyko zaskoczenia przez wroga. Im krótszy sen tym więcej żołnierzy może czuwać i być gotowymi do walki. W przypadku snu sześciofazowego konieczne jest utrzymanie regularności drzemek, co także jest możliwe w przypadku żołnierzy na służbie. Niestety takich możliwości nie ma większość ludzi stąd też raczej nie korzystają oni z opcji Uberman, co nie oznacza, że nie warto wypróbować innych wariantów.
Każdy człowiek w wieku niemowlęcym i wczesnodziecięcym korzysta z zalet snu polifazowego. Niestety wraz z wiekiem i wymaganiami społecznymi większość ludzi przechodzi w system snu monofazowego, który pozwala zregenerować się a równocześnie pracować przez większą część doby bez konieczności odpoczynku. Sen polifazowy pozwala znacznie skrócić czas snu niezbędny do zregenerowania organizmu, z czego korzystają niektóre grupy osób. Tego typu sen doskonale sprawdza się w przypadku mam małych dzieci, osób wykonujących zawody o nienormowanym czasie pracy a także seniorów. Jeśli pomimo 8-godzinnego snu stale chodzisz zmęczony spróbuj zrobić sobie drzemkę w ciągu dnia. Bardzo możliwe, że kilkadziesiąt minut odpoczynku zmieni ten stan rzeczy.
Tekst sponsorowany
