Wigilia Bożego Narodzenia

Wigilię Bożego Narodzenia obchodzi się  24 grudnia, dzień przed uroczystością Bożego Narodzenia.

 
Nazwa wigilia pochodzi z języka łacińskiego (vigilia – czuwanie, vigilare – czuwać). Wigilia jest to więc  dzień liturgicznego  (modlitewnego) czuwania przed uroczystością religijną, by jak najlepiej duchowo do niej się przygotować. Jest wigilia Bożego Narodzenia, wigilia Paschalna (przed Wielkanocą), wigilia przed uroczystością Zesłania Ducha Świętego. . .
 

W Polsce, zgodnie z tradycją, wigilię Bożego Narodzenia obchodzi się w rodzinach bardzo uroczyście. Cała rodzina w odświętnych strojach gromadzi się na wieczerzy. Znakiem rozpoczęcia wieczerzy jest ukazanie się  pierwszej gwiazdki na niebie. Jest to symboliczne nawiązanie do Gwiazdy Betlejemskiej zwiastującej narodziny Jezusa. Według Ewangelii św. Mateusza tę gwiazdę ujrzeli Mędrcy ze wschodu i podążali za nią, by odnaleźć nowonarodzone Dziecię, Króla. Wieczerzę, jak każe obyczaj, postną, rozpoczyna się modlitwą i czytaniem fragmentu Ewangelii św. Mateusza (Mt. 1,18 – 2,12) lub Ewangelii św. Łukasza (Łk.2,1-20). Potem uczestnicy wieczerzy wzajemnie przełamują się opłatkiem, jednocześnie składając sobie życzenia. Na stole przykrytym białym obrusem z sianem pod spodem (Pan Jezus leżał na sianie w stajence betlejemskiej) ustawia się o jedno nakrycie więcej, niż wynosi liczba zgromadzonych osób. Dodatkowe miejsce przy stole wigilijnym przeznaczone jest dla niezapowiedzianego gościa. Maryja i Józef nie znaleźli miejsca w Betlejem  „nie było dla nich miejsca w gospodzie”(Łk.2,7). Zwyczaj ten upowszechnił się w XIX wieku.
 

W zależności od tradycji rodzinnych zestaw wigilijnych potraw jest różny, ale zwyczajowo na wigilijnym stole powinny znaleźć się wszystkie płody ziemi. Często potraw bywa dwanaście.
 

Ważnym zwyczajem towarzyszącym wigilii Bożego Narodzenia jest śpiewanie kolęd. W Polsce jako jedynym w świecie kraju jest ponad trzysta kolęd i pastorałek. Inne kraje mają zaledwie kilka takich bożonarodzeniowych pieśni. Często też pod choinką umieszczane są prezenty, które wedle tradycji przynosić ma św. Mikołaj lub Gwiazdka Betlejemska.
 

Uwieńczeniem wigilii Bożego Narodzenia jest udział całej rodziny w Pasterce (Msza św. pasterska o północy).

Autor : J.P.