Wysokość podatku od spadku i darowizn zależy od stopnia pokrewieństwa spadkobiorcy ze zmarłym oraz od wartości odziedziczonego majątku. Z konieczności odprowadzania podatku zwolnieni są członkowie najbliższej rodziny.
Czy zawsze warto przyjąć spadek?
Odziedziczony spadek można przyjąć wprost, z dobrodziejstwem inwentarza lub całkowicie odrzucić. Przyjęcie spadku wprost wiąże się z zagrożeniem, że spadkobierca odziedziczy również długi. Jeśli zobowiązania wobec wierzycieli nie przekraczają wartości odziedziczonego majątku, przyjęcie spadku wprost może być korzystne. Do spłacenia niewielkich długów może posłużyć kredyt lub pożyczka chwilówka, którą uzyskamy szybko i bez zaświadczeń. czasami bezpieczniejsze jest jednak przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza, co oznacza, że ewentualny dług spłacany przez nabywcę nie może przekroczyć wartości otrzymanego majątku. Bez względu na sposób przyjęcia spadku należy od niego zapłacić podatek.
Grupy podatkowe przy wyliczeniu podatku od spadku
Wysokość podatku zależy od przynależności spadkobiercy do jednej z grup podatkowych. Są one ustalane na podstawie relacji nabywcy do osoby, która przekazała mu spadek. W podatku od spadku i darowizn wyróżnia się 3 grupy podatkowe:
grupa I: małżonek, wstępni (rodzice, dziadkowie), zstępni (dzieci, wnuki), macocha ojczym, pasierb, rodzeństwo, synowa, zięć, teściowie;
grupa II: zstępni rodzeństwa (na przykład dzieci brata, wnuki siostry), rodzeństwo rodziców, małżonkowie i zstępni pasierbów, małżonkowie rodzeństwa i rodzeństwo małżonków;
grupa III: pozostali nabywcy.
Kwota wolna od podatku
Kwota wolna od podatku, czyli wartość spadku niepodlegająca opodatkowaniu, uzależniona jest od przynależności spadkobiercy do jednej z grup podatkowych. Obecnie stawki wyglądają następująco:
9637 złotych dla nabywców z I grupy podatkowej,
7276 złotych dla nabywców z II grupy podatkowej,
4902 złotych dla nabywców z III grupy podatkowej.
Oznacza to, że jeśli spadek ma wartość równą lub niższą kwocie wolnej od podatku, spadkobierca nie płaci podatku. W przypadku, gdy wartość spadku przekracza tę stawkę, podatek nalicza się od sumy przekraczającej wysokość kwoty wolnej od podatku.
Stawki podatku od spadku
Stawki podatku od spadku i darowizn są zależne od wartości odziedziczonego majątku oraz przynależności spadkobiercy do określonej grupy podatkowej.
Stawki w pierwszej grupie podatkowej:
do 10278 złotych – 3 procent wartości spadku,
10278-20556 złotych – 308, 30 złotych i 5 procent nadwyżki ponad 10278 złotych,
powyżej 20556 złotych – 822, 20 złotych i 7 procent nadwyżki ponad 20556.
Stawki w drugiej grupie podatkowej:
do 10278 złotych – 7 procent spadku,
10278-20556 złotych – 719,50 złotych i 9 procent nadwyżki ponad 10278 złotych,
powyżej 20556 złotych – 1644,20 złotych i 12 procent nadwyżki ponad 20556 złotych.
Stawki w trzeciej grupie podatkowej:
do 10278 złotych – 12 procent spadku,
10278-20556 złotych – 1233,40 złotych i 16 procent nadwyżki powyżej 10278 złotych,
powyżej 20556 złotych – 2877,90 złotych i 20 procent nadwyżki ponad 20556 złotych.
Kwoty zaokrągla się do pełnych złotych. Na zapłatę podatku spadkobierca ma 14 dni od otrzymania decyzji urzędu skarbowego, w której ustalono wysokość podatku.
Zwolnienie podatkowe dla najbliższej rodziny
Zwolnieni z płacenia podatku od spadku (niezależnie od jego wartości) są najbliżsi członkowie rodziny zmarłego. Należą do nich małżonek, zstępni, wstępni, pasierbowie, rodzeństwo, macocha i ojczym. Spadkobiercy z tej grupy powinni złożyć w urzędzie skarbowym wniosek o nabyciu spadku w terminie do 6 miesięcy od momentu powstania obowiązku podatkowego.