Ślady obecności Żydów w Katowicach są dziś niemal zatarte. Ci, którzy 150 lat
temu współtworzyli to miasto, są praktycznie nieobecni w lokalnej świadomości.
Tu stała synagoga z mykwą, tam mieszkał Ignatz Grünfeld, zasłużony budowniczy
miasta, tam stał największy na Górnym Śląsku młyn parowy, a tuż obok Fabryka
Mydła.
Żydzi byli w Katowicach rozwiniętą i prężnie działającą społecznością, mieli swoje organizacje
i stowarzyszenia, szkołę, przedszkole, kuchnię społeczną serwującą darmowe posiłki dla
uboższych, lożę wolnomularską „Concordia”, towarzystwo gimnastyczne, własną gazetę, chór
działający przy synagodze. Prowadzili tu pełnowymiarowe życie i byli częścią tego miasta,
przyczyniając się do jego rozwoju. Wobec ogromu strat wojennych do dziś z tej kultury
zachowało się niewiele. Widocznym i materialnym śladem obecności Żydów w tkance miasta
pozostał właściwie tylko zabytkowy, nadgryziony zębem czasu cmentarz przy ulicy
Kozielskiej. Warto o tym dziedzictwie rozmawiać i zadbać o jego materialne zachowanie, aby
ten dawny świat nie odszedł zupełnie w niepamięć.
O żydowskich korzeniach miasta opowiedzą Anna Adamkiewicz, kuratorka projektu „Tam
stała synagoga. Opowieści o żydowskich Katowicach”, dr Zofia Kusztal, judaistka, historyczka
i szefowa Archiwum Miejskiego w Katowicach oraz Michał Jędrzejowski, fotograf, którego
zdjęcia dokumentują miejsca związane z żydowskim dziedzictwem miasta. Spotkanie
odbędzie się w czwartek 22 października 2020 o godz. 18.00 w Kawiarni Fotograficznej (ul.
Teatralna 4, Katowice). Chcących zlokalizować opowiedziane historie w topografii miasta
zapraszamy na spacer, który odbędzie się w niedzielę 25 października 2020 o godz. 11.00. Na oba
wydarzenia obowiązują zapisy pod adresem: warsztaty3f@gmail.com. Do końca października
powstanie także mapa online do samodzielnego zwiedzania, która wraz z cyklem fotografii
zostanie opublikowana na stronie Fundacji dla Filmu i Fotografii odpowiedzialnej za realizację
projektu. Działanie dofinansowano ze środków Stowarzyszenia Żydowski Instytut Historyczny
w Polsce.
